ล้านนากีฬายุทธ : ความรุนแรงกับกีฬาในสมัยราชวงศ์มังราย

ผู้แต่ง : ผศ.ดร.ชาญ พนารัตน์

ศึกษาประวัติศาสตร์สังคมและวัฒนธรรมล้านนาในมิติของ “ความรุนแรงและกีฬา” ซึ่งเป็นรากฐานของการสร้างรัฐในยุครัฐจารีต สำรวจกีฬายุคจารีตในฐานะเครื่องมือสำหรับฝึกฝนความรุนแรง ทั้งการฝึกชนช้างเพื่อความพร้อมในสงคราม การฝึกใช้อาวุธและดวลอาวุธโดยมีเดิมพันเป็นศักดิ์ศรีและอิสรภาพของรัฐ เช่น ดวลธนูระหว่างจีนฮ่อและล้านนา หรือการประลองดาบกับสุโขทัย นอกจากนี้ยังสำรวจบทบาทของกิจกรรมล่าสัตว์ที่เสี่ยงอันตรายของเจ้านาย สะท้อนความโอ่อ่า สถานภาพ และอุดมคติของชนชั้น เช่น พญามังรายที่ออกล่าสัตว์พร้อมขุนนางและข้าราชบริพารมากมายราวกับจะไปออกรบ การละเล่นบางประเภท เช่น การไต่เชือกและการไต่บันไดดาบ ยังทำหน้าที่เป็นมหรสพของรัฐเชื่อมผู้คนต่างชนชั้นให้รู้สึกผูกพันเป็นส่วนหนึ่งของรัฐ นอกจากนั้นยังวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างความรุนแรง กีฬา และพัฒนาการรัฐ ตลอดจนผลกระทบต่ออัตลักษณ์ของชนชั้นต่างๆ วิถีชีวิตของชาวล้านนา ความเสื่อมถอยของรัฐ และความสัมพันธ์กับรัฐเพื่อนบ้าน เช่น จีน มอญ พม่า สุโขทัย และอยุธยา