ประวัติวรรณคดีไทย 2 (สมัยธนบุรี-สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น)

ผู้แต่ง : ณัฐวุฒิ คล้ายสุวรรณ

ให้แนวทางในการศึกษาวรรณคดีไทยขั้นพื้นฐาน เน้นเฉพาะประเด็นเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของวรรณคดีที่สำคัญของไทยในสมัยกรุงธนบุรีและสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น ประกอบด้วย 4 บทหลัก เป็นการอธิบายทางประวัติศาสตร์แต่ละรัชสมัย การฟื้นฟูวรรณคดี ลักษณะวรรณคดี กวีในยุคสมัย และวรรณคดีสำคัญ ได้แก่

1.วรรณคดีสมัยกรุงธนบุรี เน้นไปที่วรรณคดีสำคัญ เช่น รามเกียรติ์ อิเหนาคำฉันท์ ลิลิตเพชรมงกุฎ โครงยอพระเกียรติสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ฯ

2.วรรณคดีสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น รัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เน้นวรรณคดีสำคัญ 27 เรื่อง เช่น รามเกียรติ์ อิเหนา ดาหลัง อุณรุท กฎหมายตรามสามดวง ราชาธิราช สามก๊ก นิราศเมืองแกลง นิราศพระบาท ไตรภูมิโลกวินิจฉัย เพลงยาว ลิลิตศรีวิชัยชาดก ฯ

3.วรรณคดีสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น รัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เน้นไปที่ความเจริญรุ่งเรืองในด้านวรรณคดี และวรรณคดีสำคัญพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย บทละครในเรื่องอิเหนา บทละครในเรื่องรามเกียรติ์ กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน ขุนช้างขุนแผน ไกรทอง คาวี สังข์ทอง ฯลฯ และงานนิพนธ์ของสุนทรภู่ ได้แก่ พระอภัยมณี สวัสดิรักษา และสิงหไกรภพ

4.วรรรคดีสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น รัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เน้นวรรณคดีสำคัญอย่างพระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส เช่น ลิลิตตะเลงพ่าย กฤษณาสอนน้องคำฉันท์ ฯ งานนิพนธ์ของสุนทรภู่ เช่น นิราศภูเขาทอง นิราศเมืองเพชร นิราศอิเหนา รำพันพิลาป เพลงยาวถวายโอวาท ฯลฯ และงานนิพนธ์ของกวีท่านอื่น เช่น โคลงโลกนิติ ระเด่นลันได นิราศถลาง โคลงจินดามณี ฯลฯ โดยเนื้อหาในภาคผนวกนำเสนอเรื่องวิถีชีวิตของสุนทรภู่ที่เกื้อกูลกับเจ้านายในราชสำนักและสำหรับศึกษาในเชิงประวัติวรรณคดีอีกด้วย